De wondere wereld van auteur Leny Hamminga
TAARLO - Leny Hamminga schreef het Kerstverhaal in het Drents in de kerstuitgave van de Krant van Tynaarlo. Maar deze vrouw heeft nog veel meer te vertellen, in het Drents en Nederlands. Afgelopen maart 2020 kwam haar kinderboek uit ‘Van Fransje Piepelaar die in een hond ging wonen’. Net een week voordat de lockdown begon. “Laten we eerlijk zijn, het is leuk dat ik een boek heb geschreven, maar het zou nog leuker zijn als veel kinderen het boek gaan lezen,” aldus Hamminga.Hamminga vertelt:“ Vanochtend nog in het donker dacht ik na, hoe kwam ik eigenlijk op het idee voor dit boek? Deels kan het een verklaring zijn dat ik 37 jaar juf ben geweest op de basisschool. Maar mijn hoofd werkt ook als een seismograaf denk ik, het staat altijd aan en ontvangt trillingen. Zo kwam op een dag dit idee binnen en besloot ik het uit te werken. Als kind las ik trouwens heel graag, het was mijn allerliefste hobby, dan kroop ik weg in een stoel en moest iedereen stil zijn.”
“Mijn hoofd werkt als een seismograaf en het staat altijd aan.”
“Het boek van Fransje Piepelaar gaat overmuizenfamilie Piepelaar. Het jongste muisje krijgt de naam Fransje. Op een dag moet kleine Fransje uit het fijne warme nest omdat er nieuwe muisjes op komst zijn. Zo beginnen de avonturen. Hij waait bijna weg, hij komt vreemde beesten tegen en heeft ook heel veel plezier. Op een gegeven moment krijgt bij een vriendinnetje en dan gaan ze samenwonen in een hond. Wat voor hond en hoe dat precies zit ga ik niet verklappen. Dat kun je verder lezen in het boek. “De illustraties van het boek zijn gemaakt door Sanne Bergsma, ze heeft het zo mooi gedaan. De illustraties zijn heel sprookjesachtig geworden.”
“Het verhaal van Fransje Piepelaar is voornamelijk geschreven in het Nederlands, maar ook een beetje in het Drents. Ik wil namelijk dat het boek zoveel mogelijk gelezen wordt. Nu heb ik alleen kleine gedeeltes in het Drents geschreven, het gesproken woord, dus wanneer de karakters iets zeggen. Voor de ouders die het voorlezen is het een leuke uitdaging om de woorden hardop te zeggen. Voor de kinderen die het lezen kan het in het begin een beetje lastig zijn om te lezen, maar na vijf zinnen zitten ze er helemaal in. Het schijnt trouwens dat een tweede taal leren op jonge leeftijd heel goed is voor de ontwikkeling van een kind. In dit boek worden de (voor)lezers aan de hand meegenomen de streektaal in. Voor mij is het sowieso belangrijk dat er Drents gesproken blijft worden. Deze taal is net zo belangrijk als de Nederlandse taal. Het moet worden gebruikt en mag zeker niet vergeten mag worden. En het is dus ook nog eens goed voor je om het te lezen.”
“In 2017 heb ik een compleet boek in het Drents geschreven over mijn oma Lena. Zij werd geboren in het dorpje Wolfsbarge. Waar nu die tapijtboerderij tussen Kropswolde en Zuidlaren is. Ik heb haar nooit gekend, maar er deden wel verhalen over haar de ronde. Zo heb ik me haar altijd op een bepaalde manier voorgesteld. Ze heeft een zwaar leven gehad. Ik denk dat ze vrij ziekelijk was en is laat getrouwd. Met verhalen die ik kende van mijn vader en wat mijn tante mij nog kon vertellen heb ik toen haar verhaal geschreven. Ik heb het boek geschreven vanuit het perspectief dat mijn oma Lena haar verhaal vertelt vanuit de hemel of het hiernamaals of hoe je het ook wilt noemen. Met het boek Lena heb ik de streektaalprijs van Dagblad van het Noorden gewonnen. Dit bevestigt voor mij dat ik niet de enige ben die het behoud van streektaal belangrijk vind.”
“Ik denk trouwens ook dat een boek lezen beter voor je is, dan wanneer je aan het bingewatchen bent. Wanneer ik namelijk drie uur series achter elkaar aan kijk tijdens die hele donkere dagen, dan voel ik mij daarna helemaal lam en moe. Maar dat heb ik nooit wanneer ik drie uur een boek heb gelezen. Als je leest dan is je hoofd heel anders bezig met de informatie die je binnenkrijgt. Je bent bezig met lezen en verbeeldt je alles wat je leest. Ik heb hier overigens geen wetenschappelijk bewijs voor hoor, maar spreek uit eigen ervaring.”
“Als ik nu trouwens terugdenk aan de presentatie van het boek in de Kolk in Assen. Daar kwamen toen veertig mensen op af. Zij hebben me allemaal gezoend en omhelsd. Dat klinkt nu gewoon een beetje eng. Veertig mensen die op je af komen en je allemaal zoenen en omhelzen. Alle promotie, die ik had moeten doen voor het boek van Fransje Piepelaar, is door de eerste Lockdown niet door gegaan. Afgelopen jaar was een raar jaar, met een soort onzichtbare vijand. Het voelde unheimisch. Het was een vervreemdende periode voor iedereen. Als er wel iets duidelijk is geworden dit jaar, dan is dat hoe belangrijk cultuur is. Ik hoop voor het nieuwe jaar dat iedereen snel een vaccinatie kan krijgen en dat het leven zich vervolgens weer hervat. Dat we weer naar een concert kunnen met live muziek of naar een goed theaterstuk. Wat heb ik dat gemist.”
De boeken van Leny Hamminga en andere streektaal gerelateerde zaken, zijn te vinden in de webshop van Huus van de Taol: www.huusvandetaol.nl
