‘Ik heb een hekel aan paardenpoten, het zijn voeten’

12 april 2017, 14:45 algemeen de krant van tynaarlo Lukas Rutgers 102 jaar TYNAARLO – Lukas Rutgers is onlangs 102 jaar geworden. De inwoner van Tynaarlo heeft twee wereldoorlogen overleefd en is nog relatief gezond. Sterker: hij woont nog gewoon zelfstandig. Alle reden voor burgemeester Marcel Thijsen om Rutgers te feliciteren, nadat hij ook geweest toen zijn vrouw nog leefde en beiden het eeuwfeest vierden. “Zijn rijbewijs was verlopen”, verklaart neef Harm, die eerder in het Westen woonde (“dan mis je toch een stukje familie” en nu in Borger woont. Hij komt geregeld naar Tynaarlo. “Hij had een iD-kaart nodig. Tot zijn 99e jaar heeft hij nog auto gereden. “ We komen niet heel gelegen. Want: sleutels kwijt. Lukas Rutgers heeft daarom niet geslapen. Inmiddels zijn ze boven water. Hij wilde een foto laten zien. “Ik was 25 jaar. In die tijd was ik smidsknecht. Ik was net van school af. Er waren vier klassen. Mijn vader zei: ik hoorde dat er een vijfde klas bij komt, neem die ook maar mee. Maar als je jong bent wil je van school af. Maar ze hebben net zo lang op me ingepraat dat ik overstag ging. Het was de lagere school in Midlaren, waar ik geboren ben. We waren met vijf jongens en drie wichters. Een zus had daar een tolhek. Eén keer had iemand niet betaald. Zwager Nijdam heeft deze persoon achterna gezeten en in Annen te pakken gekregen. Dat was een eind lopen. Voor 2 cent. Auto’s moesten een dubbeltje betalen. Als je dat nu de jeugd vertelt dan verklaren ze je voor gek.” Rutgers is de tel af en toe kwijt en valt wel eens in herhaling, dat zijn zijn enige mankementen. “Aankleden kan ik zelf, behalve kousen en sokken. Ik heb een dikke voet, dat is vocht”. Het vak van smid, het kwam niet in de familie Rutgers voor. Rutgers ging naar de Hoefsmidschool, behaalde in dienst zijn diploma’s, ook een rijksdiploma. Het was een vakman, weet ook Harm Rutgers. “Ik had er een hekel aan als ze zeiden paardenpoten. Het zijn voeten. Rutgers heeft onder meer gewerkt bij Ottens in Onnen. “Ik was net van school. Kreeg twee kwartjes in de week. En smederij Dekker in Eelde. Ze noemden me Loeks”. In Westerbroek begon Lukas Rutgers zijn eigen smederij- nadat het voorhuis was afgebrand- , met een winkel erbij. Het mooie aan het vak? Ik deed het graag, paard beslagen. Later konden boeren het niets schelen. Paardenvoeten groeiden omhoog. Dat vond ik schandalig.” Nadat gas gevonden werd in Slochteren ging Rutgers over op gasleidingen aanleggen. In 1972 is hij gestopt met zijn werkzame leven en begon te rentenieren en verhuisde naar Tynaarlo. Lukas is getrouwd in de oorlog. Daarmee voorkwam hij dat hij naar Duitsland uitgezonden werd. “Het gebeurde in twee auto’s, de achterste auto ging op sleeptouw, daarmee bespaarde je benzine”. Van de eerste wereldoorlog kan hij weinig herinneren. In de oorlog werd gewoon doorgewerkt. “Maar wel onder dwang van de Duitsers”. Tegenwoordig? Het is veel ‘slimmer’ geworden. Het was een mooie tijd, oorlogsrommel, daar heb ik een verrekte hekel aan. Ik wil een vredig leven”. Rutgers vertelt honderduit, intussen scherend. “Als het lampje brandt is ie vol. En kun je gewoon scheren. En ze hebben een bakje gemaakt waar het apparaat in kan” Het zijn moderne technieken, wat voor hem nieuw is. “Ik had ook graag computeren geleerd”, zegt Rutgers. Toen ik ben gestopt met werken hebben we tegelijkertijd ook een stacaravan gekocht in Friesland, we hebben genoten van het leven. Liesbeth is op 100,5 jarige leeftijd overleden. Wat ik overdag zoal doe? Krant lezen, tv. Ik ben een tijdje geleden gevallen. Ik riep maar er was niemand. Toen had ik nog geen knopje. Ik volg sport, vooral voetbal. Oranje was zo slecht. Hoe het komt? Ze doen we hun best. Ze worden niet goed opgeleid. Dat strenge is er niet meer. Ja, thuis was het wel streng. Mijn grootmoeder zat je wel achter de broek. Maar ook FC Grunning en Ajax dat goed op reis was, is niks meer. Toen Cruijff er nog in speelde waren ze veel beter. Hij was de beste”, zegt Rutgers die buiten een witte kat ontwaart die die zijn behoefte doet. Ook bijzonder. Lukas Rutgers draagt geen bril. “Hij kan op 100 meter afstand het verschil zien tussen een mus en een zwaluw”, weet Harm. Voetbal staat bovenaan, maar hij heeft niet altijd tijd. “Hij heeft veel aanloop”, weet Harm. “De sociale omgang is hier geweldig. Er wonen hier jongeren, die kijken eerst of de boel open is. Thuiszorg is ook geweldig. Het is uniek dat hij nog woont in een vrijstaand huis” Terug naar Lukas. “De Vriezer Post? Er staat een hoop nieuws in, soms niks. Vijftig jaar bestaan? Daar komt nog een feest van zeker. Het is een groot blad geworden”, terwijl hij bladert door een boek over Tynaarlo. Over het dorp: “Tynaarlo kan best meekomen en Vries ook. Tynaarlo was eerst niks. Er stonden een paar boerderijen. Het natuurbad was er altijd al. Ik kon goed zwemmen. Ik sprong zo het water in, heb nooit zwemles gehad. Voetballen heb ik nooit gedaan. Dat kwam ook pas later. Bent u verslaggever van Vries of Tynaarlo?”, komt er ineens een vraag tussendoor. Op een kast staan drie bekers. Dat heeft niks met smeden te maken, maar vissen. Want dat kon Rutgers ook goed. “Hij was de enige in de familie met een visvergunning”. Lukas over het vissen: “Als het bij anderen niet wou, kwamen ze altijd bij mij. Ze hebben dan het gereedschap niet goed voor elkaar.”, zegt Rutgers, die veel kan, maar geen koffie maken. “Dat trekken, die flauwekul”, zegt Rutgers die ook humor heeft. “Ik heb ook een hond, hij blaft ook nog”. Weer die techniek van tegenwoordig. Dan nog het geheim van 102 worden. “Ik heb altijd met plezier gewerkt, dan kun je 102 worden. En bedankt voor het interview. Mijn dank is 1 meter 80, ha”